طراحی جلد کتاب

27 ژوئن 2019

جلد کتاب، ویترین کتاب است.
یعنی با طراحی جلد کتاب به مخاطب‌مان نشان می‌دهیم که داخل کتاب ما، با چه چیزی قرار است مواجه شود.
بنابراین در طراحی جلد باید به تمام مواردی که در صفحه آرایی به آن توجه می‌کنیم.
اما علاوه بر آن باید به موارد دیگری مانند «هدف» یا همان مخاطب نیز توجه کرد. مثلا نوع مخاطب چه از لحاظ اقتصادی یا فرهنگی و حتی سن و تحصیلات.
در ادامه به مواردی که در طراحی جلد باید در نظر بگیریم، به اختصار می‌پردازیم:

ارتباط طراحی جلد کتاب با محتویات کتاب

در واقع جلد کتاب، اولین و پررنگ‌ترین پیام و نشانه‌ای است که از محتویات درون کتاب به مخاطب می‌دهد.
مثلا برای اولین بارکه با شخصی روبرو می‌شویم، از مدل و طرز لباس‌پوشیدنش، حدس‌هایی کلی در مورد طرز فکرش می‌زنیم.
تصور ما از شخصی با کت و شلوار کلاسیک، بسیار متفات است از تصور شخصی که با لباس اسپرت می‌بینیم.
البته حتما پیش آمده که این حدس‌ها اشتباه از آب دربیایند. این موضوع به خاطر انتخاب ناهمگون آن شخص است.
اینها چند مثال ساده بود از اینکه طراحی جلد کتاب، چه طور می‌تواند تصوری از محتویات داخل کتاب ایجاد کند.

ارتباط طراحی جلد کتاب با قشر مخاطب

مورد بعدی که در طراحی جلد کتاب باید درنظر گرفته شود، توجه به هدف یا قشر مخاطب کتابمان است.
هر قشری از مردم، چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ فرهنگی، رفتار و سلیقه خاص خودشان را دارند.
این موضوعی است که در طراحی جلد باید درنظر گرفت. بگذارید موضوع را با همان مثال لباس توضیح دهم.
اگر شخصی به اصطلاح «اسپرت پوش» باشد، برای تهیه لباس بیشتر وارد مغازه‌ای می‌شود که توی ویترینش لباس اسپرت بیشتری باشد.

بعید است کسی که دنبال لباس برای مراسم عروسی باشد، وارد مغازه‌ای شود که توی ویترینش تی‌شرت باشد.
هرچند ویترین خوب و زیبا چیده شده باشد.
یا اگر کسی دنبال تی‌شرت با کیفیت بالا و مدل آوانگارد باشد، وارد مغازه‌ای که روی شیشه نوشته « تی‌شرت ۲۹۰۰۰ تومان» نمی‌شود.
مشتری‌های هدف این معازه، اشخاصی هستند که قیمت تی‌شرت برایشان مهم‌تر از کیفیت آن است.
هرقدر طراحی جلد کتاب جذاب باشد، اما با سلیقه مخاطب جورنیاید، بعید می‌رسدکه جلد کتاب اورا ترغیب به خواندن کند.

استفاده از المان‌ها

گاهی استفاده از یک المان، به ما نشانی و اطلاعات زیادی می‌دهد. مثلا اگر شخصی کروات زده باشد، ما تا حدود زیادی از شخصیت او آگاه می‌شویم.
یا مثلا اگر کسی کاپشن خلبانی پوشیده باشد هم به ما تصوری از طرز فکر او می‌دهد و حتی می‌توانیم تصور کنیم که او چه موزیکی گوش می‌دهد.
پس به سادگی با استفاده از یک المان در طراحی جلد کتاب، می‌توانیم به مخاطب بگوییم که کتاب ما حاوی چه مطالبی است.

اهمیت گفتگو با نویسند در طراحی جلد کتاب

گفتگو با یک نویسنده، می‌تواند تمام موارد بالا را برای ما روشن کند.
نویسنده خوب می‌داند که کتابش چه می‌خواهد بگوید. ما می‌توانیم از نویسنده بپرسیم کتابش را مخصوص چه قشری نوشته است.
آیا کتابش را برای روشنفکرها نوشته؟ آیا کتاب را برای راهنمایی پدر مادرها برای تربیت فرزند نوشته؟ آیا یک رمان عاشقانه و یا عامه پسند است؟
طراح ممکن است با هر نوع کتابی روبرو شود، (مثلا کتابی تخصصی در شاخه خاصی از روانشناسی) طبیعی است که نمی‌تواند المانی مناسب برای آن انتخاب کند.
در اینجا ضرورت گفتگو با نویسنده مشخص می‌شود.
این گفتگو می‌تواند به طراح و در پی آن رسیدن به یک طرح جلد مناسب کمک زیادی کند.

گروه هفت پیکسل داری سال‌ها تجربه در زمینه طراحی و صفحه آرایی کتاب است.